Češi berou útokem polské trafiky.* 

Czesi biorą szturmem polskie kioski.* 

Češi berou útokem polské trafiky.

Zdroj: Aleš Honus

Na historický rekord se dostal rozdíl v ceně cigaret mezi Českem a Polskem po aktuálním zvýšení spotřební daně. Na dražších značkách se už teď blíží k padesátikoruně na krabičce. Až do českých obchodů dorazí cigarety s novými kolky, rozdíl ještě vzroste. Některé trafiky výpadek nahrazují jiným zbožím včetně kontroverzních produktů s obsahem HHC.

V obchodech a trafikách v polském pohraničí je to znát. „Dá se říct, že 90 procent zákazníků, kteří si u nás kupují cigarety, je z Česka. A stále jich přibývá,“ usmívá se Agnieszka, pracovnice malé prodejny v polské obci Chalupki, kam je to autem z nedalekého Bohumína ani ne deset minut. Lidé sem ale jezdí i ze vzdálenějších měst, jako jsou Ostrava, Orlová nebo Karviná.

Padesát korun na krabičce

„Jedna krabička marlborek mě dnes vyšla v přepočtu na 102 korun, u nás to je minimálně 145 korun,“ říká Petr Dvořák z Ostravy, který si v prodejně koupil několik kartonů cigaret.

„Na třech kartonech, které mi vyjdou na měsíc, mám ušetřeno asi 1300 korun. Cigarety v Česku nekupuji už několik let, vždyť do Polska to mám patnáct minut autem. Vždy to spojím i s natankováním benzinu a nákupem jídla, každý měsíc takto ušetřím několik tisíc korun,“ říká.

Cenový rozdíl nesou nelibě prodejci na české straně hranice. Podnikatel Tomáš Horák, který v Bohumíně provozuje hned dvě trafiky, říká, že největší tržby za cigarety měl v době covidu, kdy byly hranice zavřené. Od té doby to jde stále dolů.

Hojí se na produktech s HHC

„Zákazníkům se vůbec nedivím, že řada z nich cigarety kupuje jen v Polsku. Naštěstí mi tento výpadek nahrazují nové artikly, které jsou na trhu a o kterých se v poslední době i hodně píše v médiích. Jsou to zejména HHC produkty, o ty je mezi lidmi velký zájem. A co si budeme povídat, jsou tam velmi zajímavé marže,“ říká.

„Když prodám karton cigaret, je na tom zisk kolem 70 korun. To je stejné, jako když prodám gram HHC. To samé se dá říct o elektronických cigaretách, ty nám taky pomáhají zachraňovat tržby,“ dodává. Otázka podle něj je, co s jeho podnikáním udělá očekávané zavedení spotřební daně na elektronické cigarety.

Na dotaz, jak vnímá snahy politické reprezentace o zákaz výrobků z HHC, které teď tvoří podstatnou část jeho tržeb, říká, že to není příliš šťastné rozhodnutí. „Dosáhne se akorát toho, že se s těmito výrobky bude obchodovat načerno,“ říká. Daleko lepší by podle něj bylo regulovat prodej těchto výrobků osobám mladším osmnácti let.

HHC neboli Hexahydrokanabinol je látka příbuzná s THC, hlavní aktivní sloučeninou marihuany. Stejně jako THC je i HHC látka, která ovlivňuje psychiku a její účinky jsou podobné – mohou způsobit uvolnění až euforii, ale zároveň i úzkost a paranoiu. Jak moc se HHC a THC liší je stále předmětem diskuzí a výzkumu. Nejdůležitějším rozdílem tak je, že HHC je v některých evropských zemích legální.

Daň poroste i nadále

Jak jsme již informovali, zvýšení spotřební daně z cigaret, tabáku ke kouření a doutníků od 1. února činí deset procent. V maloobchodních cenách se navýšení projeví v následujících týdnech s tím, jak budou obchodníci doprodávat zásoby se staršími kolky. V dalších třech letech sazby u těchto výrobků porostou o pět procent ročně.

Nově bude od 1. dubna 2024 zavedena spotřební daň u elektronických cigaret, její sazba bude v roce 2024 činit 2,50 za mililitr a poroste až do roku 2027 na hodnotu 10 korun za mililitr. Spotřební daň v uvedeném období poroste i u nikotinových sáčků.

Czesi biorą szturmem polskie kioski.

Źródło: Aleš Honus

Różnica w cenie papierosów pomiędzy Czechami a Polską osiągnęła historyczny rekord po obecnej podwyżce podatku konsumpcyjnego. W przypadku droższych marek jest to już blisko pięćdziesiąt koron za pudełko. Dopóki papierosy z nowymi znaczkami akcyzy nie pojawią się w czeskich sklepach, różnica będzie jeszcze większa. Niektóre kioski zastępują braki innymi towarami, w tym kontrowersyjnymi produktami zawierającymi HHC.

Można to spotkać w sklepach i kioskach na pograniczu. „Można powiedzieć, że 90 procent klientów kupujących u nas papierosy pochodzi z Czech. A stale ich przybywa – uśmiecha się Agnieszka, pracownica małego sklepiku w polskiej wsi Chałupki, niecałe dziesięć minut jazdy samochodem od pobliskiego Bogumina. Ale przyjeżdżają tu także ludzie z bardziej odległych miast, jak Ostrawa, Orłowa czy Karwina.

Pięćdziesiąt koron na pudełku

„Jedno pudełko Marlboro kosztowało mnie dziś 102 korony, u nas to co najmniej 145 koron” – mówi Petr Dvořák z Ostrawy, który kupił w sklepie kilka kartonów papierosów.

„Zaoszczędziłam około 1300 koron na trzech kartonach, które wystarczą mi na miesiąc. Papierosów w Czechach nie kupuję już od kilku lat, w końcu do Polski to piętnaście minut jazdy samochodem. Zawsze łączę to z tankowaniem i kupnem jedzenia, dzięki czemu miesięcznie oszczędzam kilka tysięcy koron – mówi.

Czesi mogą zaoszczędzić czterdzieści do pięćdziesięciu koron na jednym pudełku. Sprzedawcy po czeskiej stronie granicy niechętnie znoszą różnicę w cenie. Biznesmen Tomáš Horák, który prowadzi dwa sklepy tytoniowe w Boguminie, twierdzi, że największą sprzedaż papierosów miał w czasach covidu, kiedy granice były zamknięte. Od tego czasu jest coraz gorzej.

Rekompensata na produktach z HHC

„Wcale nie dziwię się klientom, że wielu z nich kupuje papierosy wyłącznie w Polsce. Na szczęście dla mnie tę porażkę zastąpiły nowe artykuły, które są na rynku, a o których ostatnio dużo pisze się w mediach. Dużym zainteresowaniem wśród ludzi cieszą się przede wszystkim produkty HHC, i co tu dużo mówić, są bardzo interesujące marże” – mówi.

„Kiedy sprzedam karton papierosów, zysk wynosi około 70 koron. To to samo, co sprzedaż grama HHC. To samo można powiedzieć o papierosach elektronicznych, one też pomagają nam oszczędzać na sprzedaży” – dodaje. Pytanie brzmi, jak oczekiwane wprowadzenie podatku akcyzowego na papierosy elektroniczne wpłynie na jego działalność.

Zapytany, jak postrzega wysiłki reprezentacji politycznej zmierzające do zakazania produktów HHC, które obecnie stanowią znaczną część jego sprzedaży, odpowiada, że ​​nie jest to zbyt szczęśliwa decyzja. „Jedyne, co zostanie osiągnięte, to nielegalny handel tymi produktami” – mówi. Jego zdaniem zdecydowanie lepiej byłoby uregulować sprzedaż tych produktów osobom poniżej osiemnastego roku życia.

HHC neboli Hexahydrokanabinol to substancja spokrewniona z THC, głównym związkiem aktywnym marihuany. Podobnie jak THC, HHC jest substancją oddziałującą na psychikę, a jej działanie jest podobne – mogą powodować relaks, a nawet euforię, ale także niepokój i paranoję. To, jak bardzo różnią się HHC i THC, jest nadal przedmiotem debaty i badań. Najważniejsza różnica polega na tym, że HHC jest legalne w niektórych krajach europejskich.

Podatek będzie nadal rósł

Jak już informowaliśmy, od 1 lutego podwyżka podatku konsumpcyjnego na papierosy, tytoń do palenia i cygara wyniesie 10 proc. Wzrost cen detalicznych znajdzie odzwierciedlenie w nadchodzących tygodniach, gdy sprzedawcy detaliczni wyprzedają zapasy. W ciągu najbliższych trzech lat stawki na te produkty będą rosły o pięć procent rocznie.

Od 1 kwietnia 2024 r. zostanie wprowadzony nowy podatek konsumpcyjny na papierosy elektroniczne, jego stawka w 2024 r. wyniesie 2,50 koron za mililitr, a do 2027 r. wzrośnie do wartości 10 koron za mililitr. We wspomnianym okresie wzrośnie także akcyza na saszetki z nikotyną.

​