Na Ukrajině se děje něco, co může Polsku brzy velmi uškodit.* 

W Ukrainie dzieje się coś, co wkrótce może bardzo zaszkodzić Polsce.* 

Na Ukrajině se děje něco, co může Polsku brzy velmi uškodit.

Ruská invaze urychlila demografický kolaps na Ukrajině

Zdroj: https://www.wnp.pl/rynki-zagraniczne/w-ukrainie-dzieje-sie-cos-co-wkrotce-moze-bardzo-zaszkodzic-polsce,852475.html?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=wnp13-07-2024

Zveřejněno: 06.07.2024 17:10

Na ukrajinském i polském trhu práce bude vzrůstat poptávka po zaměstnancích z odvětví stavebnictví, zdravotnictví a pečovatelských služeb. Obě země budou soutěžit o ukrajinské pracovníky, což může přispět ke zvýšení napětí, varuje PISM.

• Polský institut pro mezinárodní záležitosti uvádí, že v důsledku války dochází na Ukrajině k sociodemografickým změnám, které mají a budou mít významné důsledky.
• Podle Marie Piechowské bude těžké zastavit pokračující vylidňování Ukrajiny. Nejenže se sníží počet lidí žijících na Ukrajině, ale společnost bude ještě rychleji stárnout a bude se feminizovat.
• Analýza konstatovala, že ukrajinští uprchlíci a ekonomičtí emigranti mají velký význam pro udržení ukrajinské ekonomiky – v roce 2023 dosáhla hodnota finančních transferů ze zahraničí 11,3 mld. USD, což odpovídalo přes 5,3 %. Ukrajinský HDP.

Zveme Vás na veletržní akce věnované obráběcím, nástrojářským, svařovacím a moderním výrobním odvětvím: TOOLEX a ExpoWELDING (15.-17. října 2024, Katovice). Registrace účastníků je možná na: www.toolex.pl

Polský institut pro mezinárodní otázky (PISM) v analýze „Sociodemografická dilemata (po)válečné Ukrajiny“ od Marie Piechowské naznačuje, že v důsledku války probíhají na Ukrajině sociodemografické změny, které již proběhly a bude mít významné důsledky.

Jak již bylo zmíněno, prohloubí se i sociální problémy (včetně chudoby a bezdomovectví, velké množství lidí se zdravotními problémy), které nejen znesnadní fungování státu, ale objeví se i mezi uprchlíky z Ukrajiny v Polsku.

Ruská invaze urychlila demografický kolaps na Ukrajině

Maria Piechowska poukazuje na to, že ruská invaze jen urychlila demografický kolaps na Ukrajině.

„Na začátku roku 2022 byl počet obyvatel země přibližně 41 milionů, o 10 milionů méně než v roce 1991 (údaje Státní statistické služby Ukrajiny). V současné době není možné přesně určit počet obyvatel Ukrajiny Údaje se pohybují od 37 milionů (to je podle Populačního fondu OSN) do 25 milionů lidí (nejnižší odhady ukrajinských demografů),“ čteme.

„Válka prohloubila již existující problémy, jako je migrace a nízká porodnost. Nejméně 6,5 milionu lidí, především žen a dětí, uprchlo do Evropské unie a dalších západních zemí. Počet Ukrajinců, kteří byli nuceni odejít do Ruska nebo tam šli z vlastní vůle (to se týká lidí žijících na okupovaných územích) – celkem je tam s největší pravděpodobností přibližně 1,3 milionu ukrajinských občanů,“ upozorňuje odborník.

Válečné aktivity, nejistota situace, separace rodin v důsledku uprchlického hnutí a mobilizace mají negativní dopad na již tak nízkou porodnost. Podle odhadů může být současná míra plodnosti až 0,7 (úroveň náhrady je 2,1–2,2).

Maria Piechowska také poukazuje na to, že vnitřně vysídlené osoby (vnitřní uprchlíci) jsou pro Ukrajinu velkou výzvou. Oficiální počet osob registrovaných jako vysídlené osoby je přibližně 4,8 milionu, ale skutečný počet může být ještě o 2 miliony vyšší.

„Tato skupina je ohrožena zejména chudobou a bezdomovectvím. Výzkum Mezinárodní organizace pro imigraci (IOM) uvádí, že pouze polovina z nich má zaměstnání nebo jiný trvalý příjem (např. důchod) a 65 procent v současnosti žije v domácnostech s příjmem větším, než je sociální minimum. Výzvou zůstává i zajištění kontinuity vzdělávání pro děti uprchlíků,“ čteme.

Na Ukrajině se děje něco, co může Polsku brzy velmi uškodit

Válka mění i trh práce na Ukrajině. Většina velkých podniků na východě země byla zničena a zmizelo přibližně 30 procent pracovních míst. Zároveň se snížil – rovněž přibližně o 30 procent – počet osob v produktivním věku.

„IT sektor se aktivně rozvíjí, ale největší nedostatek pracovníků je v průmyslu a stavebnictví. Jde o lidi, kteří po invazi zůstali v zahraničí nebo byli mobilizováni,“ říká Piechowska.

Na začátku roku 2024 byla míra nezaměstnanosti na Ukrajině odhadována Národní bankou Ukrajiny na 18 procent, její úroveň však ze statistických důvodů klesá – pracovních míst přibývá, zatímco lidí v produktivním věku stále ubývá kvůli emigraci, mobilizace nebo potřeba adaptace vnitřně vysídlených osob.

„Ukrajinští uprchlíci a bývalí ekonomičtí emigranti, přestože zmizeli z ukrajinského trhu práce, mají velký význam pro udržení ukrajinské ekonomiky. V roce 2023 dosáhla hodnota finančních transferů ze zahraničí 11,3 miliardy dolarů, což odpovídalo přes 5,3 procent ukrajinských HDP „Finanční transfery od ruské invaze jsou důležité pro finanční odolnost Ukrajiny a stimulují ekonomiku, protože většina z nich jde na spotřebu,“ čteme v analýze PISM.

Jaké jsou vyhlídky Ukrajiny a jaké to může mít důsledky pro Polsko?

Pokračující vylidňování Ukrajiny bude podle Marie Piechowské těžké zastavit.

„V této zemi se nejen sníží počet lidí, ale dojde i k ještě rychlejšímu stárnutí společnosti a její feminizaci. Dříve byla průměrná délka života mužů asi o 10 let kratší než u žen, a nyní, s ohledem k účasti mužů ve válce, bude nadále klesat (odhady uvádějí rozdíl přibližně 13 let),“ komentuje expertka.

Navíc mimo jiné poukazuje na to, že sociodemografické změny, stejně jako válečná destrukce, vedly ke změně modelu trhu práce a geografické struktury ekonomiky na Ukrajině (postupující digitalizace, ztráta velkých podniků na východě přesun některých firem na západ, pohyb obyvatel).

„Jak na ukrajinském, tak na polském trhu práce bude vzrůstající poptávka po zaměstnancích ze stavebnictví, zdravotnictví a pečovatelských služeb. Obě země budou soutěžit o ukrajinské zaměstnance, což může přispět ke zvýšení napětí v bilaterálních vztazích,“ říká.

Kvůli velkému počtu uprchlíků budou v Polsku viditelné některé sociální problémy Ukrajiny, „což bude bránit další integraci Ukrajinců a může být zátěží pro polský sociální a zdravotní systém“.

„To se může týkat především demobilizovaných mužů, kteří přijíždějí do Polska za prací a v rámci slučování rodin. Může hrozit radikalizace této skupiny a riziko nárůstu kriminality,“ upozorňuje odborník.

PISM tvrdí, že bude nutné zvýšit pomoc ukrajinské společnosti ze strany mezinárodního společenství, včetně Polska. „Podporu budou potřebovat zejména lidé potýkající se s válečným traumatem a také ti, kteří byli demobilizováni a pocházejí z blízkých frontových oblastí. Důležitá bude také pomoc při sociální reintegraci veteránů a vnitřně vysídlených osob,“ čteme.

---

W Ukrainie dzieje się coś, co wkrótce może bardzo zaszkodzić Polsce.

Rosyjska inwazja przyspieszyła zapaść demograficzną na Ukrainie

Żródło: https://www.wnp.pl/rynki-zagraniczne/w-ukrainie-dzieje-sie-cos-co-wkrotce-moze-bardzo-zaszkodzic-polsce,852475.html?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=wnp13-07-2024

Dodano: 06-07-2024 17:10

Zarówno na ukraińskim, jak i na polskim rynku pracy rosnąć będzie zapotrzebowanie na pracowników z branży budowlanej, medycznej czy usług opiekuńczych. Oba państwa będą konkurować o ukraińskiego pracownika, co może sprzyjać wzrostowi napięć – ostrzega PISM.

• Polski Instytut Spraw Międzynarodowych wskazuje, że w wyniku wojny zachodzą na Ukrainie zmiany społeczno-demograficzne, które już mają i będą miały znaczące konsekwencje.
• Zdaniem Marii Piechowskiej, postępujące wyludnienie Ukrainy będzie trudne do zatrzymania. Nie tylko zmniejszy się liczba osób mieszkających w Ukrainie, ale dojdzie też do jeszcze szybszego starzenia się społeczeństwa oraz jego feminizacji.
• W analizie zaznaczono, że ukraińscy uchodźcy i emigranci zarobkowi mają duże znaczenie dla podtrzymywania ukraińskiej gospodarki – w 2023 r. wartość przekazów finansowych z zagranicy sięgnęła 11,3 mld dol., co odpowiadało ponad 5,3 proc. ukraińskiego PKB.

Zapraszamy na wydarzenia targowe poświęcone branżom obrabiarek, narzędziowej, spawalniczej i nowoczesnej produkcji: TOOLEX i ExpoWELDING (15-17 października 2024 r., Katowice). Rejestracja dla uczestników jest dostępna na stronie: www.toolex.pl

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych (PISM) w analizie „Dylematy społeczno-demograficzne (po)wojennej Ukrainy“ autorstwa Marii Piechowskiej wskazuje, że w wyniku wojny zachodzą w Ukrainie zmiany społeczno-demograficzne, które już mają i będą miały znaczące konsekwencje.

Zintensyfikowane zostaną też, jak zaznaczono, problemy społeczne (m.in. ubóstwo i bezdomność, duża liczba osób z problemami zdrowotnymi), które nie tylko utrudnią funkcjonowanie państwa, ale też pojawią się wśród uchodźców z Ukrainy w Polsce.

Rosyjska inwazja przyspieszyła zapaść demograficzną na Ukrainie

Maria Piechowska wskazuje, że rosyjska inwazja tylko przyspieszyła zapaść demograficzną w Ukrainie.

„Na początku 2022 r. liczba mieszkańców państwa wynosiła ok. 41 mln, o 10 mln mniej niż w 1991 r. (dane Państwowej Służby Statystycznej Ukrainy). Obecnie precyzyjne określenie liczby mieszkańców Ukrainy jest niemożliwe. Dane wahają się od 37 mln (tyle podaje Fundusz Ludnościowy Narodów Zjednoczonych) do 25 mln osób (najniższe oceny ukraińskich demografów)“ – czytamy.

„Wojna pogłębiła istniejące już wcześniej problemy, takie jak migracja czy niska dzietność. Przynajmniej 6,5 mln osób, głównie kobiet i dzieci, uciekło do Unii Europejskiej i innych państw zachodnich. Nieznana jest jednak liczba Ukraińców, którzy zostali zmuszeni do wyjazdu do Rosji bądź udali się tam z własnej woli (dotyczy to osób zamieszkujących tereny okupowane) – najprawdopodobniej przebywa tam łącznie ok. 1,3 mln obywateli Ukrainy“ – wskazuje ekspertka.

Działania wojenne, niepewność sytuacji, rozłączenie rodzin wynikające z ruchu uchodźczego i mobilizacji oddziałują negatywnie na i tak niski przyrost naturalny. Według szacunków bieżący współczynnik dzietności może sięgać zaledwie 0,7 (poziom zastępowalności pokoleń to 2,1–2,2).

Maria Piechowska wskazuje ponadto, że dużym wyzwaniem dla Ukrainy są osoby wewnętrznie przesiedlone (uchodźcy wewnętrzni). Oficjalna liczba osób zarejestrowanych jako przesiedleńcy wynosi ok. 4,8 mln, jednak faktyczna liczba może być nawet o 2 mln większa.

„Grupa ta jest szczególnie zagrożona ubóstwem i bezdomnością. Badania Międzynarodowej Organizacji ds. Imigracji (IOM) wskazują, że tylko połowa z nich ma pracę lub inny stały dochód (np. emeryturę), a 65 proc. żyje obecnie w gospodarstwach domowych o dochodzie na mieszkańca nie większym niż minimum socjalne. Wyzwaniem pozostaje też zapewnienie ciągłości edukacji dla dzieci uchodźczych“ – czytamy.

W Ukrainie dzieje się coś, co wkrótce może bardzo zaszkodzić Polsce

Wojna zmienia też rynek pracy na Ukrainie. Zniszczona została większość dużych przedsiębiorstw na wschodzie kraju oraz zniknęło ok. 30 proc. miejsc pracy. Jednocześnie zmniejszyła się – też o ok. 30 proc. – liczba osób w wieku produkcyjnym.

„Aktywnie rozwija się sektor IT, jednak najwięcej pracowników brakuje w przemyśle i budownictwie. Są to osoby, które pozostały za granicą po inwazji bądź zostały zmobilizowane“ – podaje Piechowska.

Na początku 2024 r. stopa bezrobocia na Ukrainie szacowana była przez Narodowy Bank Ukrainy na 18 proc., ale jego poziom spada z powodów statystycznych – miejsc pracy przybywa, podczas gdy nadal zmniejsza się liczba osób w wieku produkcyjnym ze względu na emigrację, mobilizację czy konieczność adaptacji osób wewnętrznie przesiedlonych.

„Ukraińscy uchodźcy i wcześniejsi emigranci zarobkowi, chociaż zniknęli z ukraińskiego rynku pracy, mają duże znaczenie dla podtrzymywania ukraińskiej gospodarki. W 2023 r. wartość przekazów finansowych z zagranicy sięgnęła 11,3 mld dol., co odpowiadało ponad 5,3 proc.  ukraińskiego PKB. Przekazy finansowe od czasu rosyjskiej inwazji mają istotne znaczenie dla ukraińskiej odporności finansowej i stymulują gospodarkę, ponieważ większość przeznaczana jest na konsumpcję“ – czytamy w analizie PISM.

Jakie są perspektywy dla Ukrainy i jakie mogą być konsekwencje  dla Polski? 

Zdaniem Marii Piechowskiej postępujące wyludnienie Ukrainy będzie trudne do zatrzymania.

„Nie tylko zmniejszy się liczba osób mieszkających w tym państwie, ale dojdzie też do jeszcze szybszego starzenia się społeczeństwa oraz jego feminizacji. Już wcześniej średnia długość życia mężczyzn była o ok. 10 lat krótsza niż kobiet, a obecnie ze względu na udział mężczyzn w wojnie będzie się dalej obniżać (szacunki wskazują różnicę ok. 13 lat)“ – komentuje ekspertka.

Ponadto wskazuje m.in., że zmiany społeczno-demograficzne, a także zniszczenia wojenne sprawiły, że na Ukrainie już dochodzi do zmiany modelu rynku pracy i struktury geograficznej gospodarki (postępująca cyfryzacja, utrata wielkich przedsiębiorstw na wschodzie, relokacja niektórych firm na zachód, ruch ludności).

„Zarówno na ukraińskim, jak i na polskim rynku pracy, wzmagać się będzie zapotrzebowanie na pracowników z branż budowlanej, medycznej i usług opiekuńczych. Oba państwa będą konkurować o ukraińskiego pracownika, co może sprzyjać wzrostowi napięć w stosunkach bilateralnych“ – ocenia.

Ze względu na dużą liczbę uchodźców część problemów społecznych Ukrainy będzie więc jednocześnie widoczna w Polsce, „co utrudni dalszą integrację Ukraińców i może być obciążeniem dla polskiego systemu opieki społecznej i zdrowotnej“.

„Dotyczyć to może przede wszystkim zdemobilizowanych mężczyzn, którzy przyjadą do Polski w poszukiwaniu pracy oraz w ramach łączenia rodzin. Może pojawić się zagrożenie związane z radykalizacją tej grupy i ryzyko wzrostu przestępczości“ – wskazuje ekspertka.

PISM przekonuje, że ze strony społeczności międzynarodowej, w tym Polski, konieczne będzie zwiększenie pomocy dla ukraińskiego społeczeństwa. „Wsparcia wymagać będą zwłaszcza osoby borykające się z traumami wojennymi, a także zdemobilizowane i pochodzące z rejonów przyfrontowych. Istotna będzie też pomoc w reintegracji społecznej weteranów oraz uchodźców wewnętrznych“ – czytamy.