PL/CZ informace – zákony – předpisy – pozvánky a pod. CZ/PL informacje – ustawy – przepisy – zaproszenia itp.
ČESKO. S přeshraničním byznysem v Polsku poradí infocentra v Karviné a Havířově.*
POLSKA. Drobne firmy jak „bezpańskie koty i psy“. Są w fazie pełzającej likwidacji.*
POLSKO. Malé podniky jako „toulavé kočky a psi“. Jsou ve fázi plíživé likvidace.*
POLSKA. Koniunktura gospodarcza w sierpniu 2023.*
POLSKO. Ekonomická situace v srpnu 2023.*
CZECHY. ExportMag.cz: Centra informacyjne w Karwinie i Havířovie doradzą w zakresie biznesu transgranicznego w Polsce.
Na terenach przygranicznych rośnie zainteresowanie przedsiębiorców prowadzeniem działalności gospodarczej w Polsce. Jak założyć tam firmę, jakie są różnice w podatkach lub prawie handlowym – doradzi Ci w tym również centrum informacyjne, które powstało w województwie morawsko-śląskim.
06.09.2023 | BusinessInfo.cz
Konsumenci z przygranicznych regionów Republiki Czeskiej coraz częściej wybierają się na zakupy do Polski. Wystarczy przejechać kilka kilometrów przez granicę, a zainteresowani mogą kupić żywność czy paliwo znacznie taniej niż w Czechach.
Poziom cen w Polsce do maja był dla Czechów korzystniejszy, także dzięki mocnej koronie – na wiosnę jeden złoty był wart zaledwie pięć koron, ale teraz umocnił się do kursu 5,40 CZK.
Ostatnio jednak rośnie zainteresowanie terenami przygranicznymi z Polską także wśród czeskich przedsiębiorców. Mogą przenieść produkcję do północnego sąsiada lub otworzyć oddział handlowy. Motywacja jest inna. Polski rynek może czasami oznaczać dla firm, ze względu na ogólnie niższy poziom cen, niższe koszty produkcji oraz tańsze i bardziej dostępne materiały. Innym powodem może być większa szansa na znalezienie pracownika. Choć w Czechach nadal utrzymuje się chroniczny niedobór pracowników, po drugiej stronie granicy wciąż można z powodzeniem znaleźć nowych pracowników. W Polsce także bezrobocie utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie, choć w zeszłym roku wyniosło ono 5,4 proc. i wciąż jest zauważalnie wyższe niż w Czechach.
Wsparcie biznesu transgranicznego stało się jednym z głównych celów inicjatywy, przy której ze strony polskiej współpracują Okręgowa Izba Gospodarcza Karwina i Śląska Wojewódzka Izba Gospodarcza. W projekt zaangażowane są także miasta i gminy po obu stronach granicy…
Jakie usługi w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce oferowały centra doradcze w regionie morawsko-śląskim? Więcej za darmo przeczytasz w pełnej wersji artykułu na portalu ExportMag.cz (Jaké služby ohledně podnikání v Polsku nabídla poradenská centra v Moravskoslezském kraji? Více si přečtěte zdarma v plné verzi článku na portálu ExportMag.cz )
ČESKO. ExportMag.cz: S přeshraničním byznysem v Polsku poradí infocentra v Karviné a Havířově.
V oblastech poblíž hranic roste zájem podnikatelů o byznys v Polsku. Jak tam založit firmu nebo jaké jsou rozdíly v daních či obchodním právu – i s tím poradí infocentra, která vznikla v Moravskoslezském kraji.
06.09.2023 | BusinessInfo.cz
Spotřebitelé z příhraničních oblastí České republiky jezdí stále častěji nakupovat do Polska. Stačí přejet pár kilometrů za hranici a zájemce si nakoupí potraviny nebo pohonné hmoty výrazně levněji než v Česku.
Polská cenová hladina byla pro Čechy až do května výhodnější i díky silné koruně – jeden polský zlotý byl na jaře jen za pět korun, nyní ale posílil na kurz 5,40 Kč.
V poslední době ale sílí zájem o příhraniční polské oblasti i u českých podnikatelů. K severnímu sousedovi mohou přenést výrobu nebo si otevřít prodejní pobočku. Motivace je různá. Polský trh může někdy pro firmy znamenat díky celkově nižší cenové hladině menší náklady na provoz výroby a levnější a dostupnější materiály. Dalším důvodem může být větší šance najít zaměstnance. Zatímco v Česku stále panuje chronický nedostatek lidí, na druhé straně hranice lze ještě s úspěchem najít nové pracovníky. I Polsko si sice drží nezaměstnanost také poměrně nízko, ale loni tam byla 5,4 procenta, tedy přece jen znatelně vyšší než v ČR.
Podpora přeshraničního byznysu se stala jedním z hlavních cílů iniciativy, na níž spolupracuje Okresní hospodářská komora Karviná a za polskou stranu hospodářská komora Slezského Vojvodství. Do projektu se zapojují také města a obce z obou stran hranice…
POLSKA. Drobne firmy jak „bezpańskie koty i psy“. Są w fazie pełzającej likwidacji.
Sektor małych i średnich przedsiębiorstw walczy o przetrwanie. Ich trudną sytuację komplikuje niepewność gospodarcza. — Wiele firm nie jest w stanie zarobić nawet na pokrycie części lawinowo rosnących kosztów prowadzonej działalności. Pożycza po znajomych i rodzinie, bo finansowanie bankowe jest dla nich nieosiągalne — uważa wiceszef Ogólnopolskiej Federacji MŚP.
Drobne firmy jak „bezpańskie koty i psy“. Są w fazie pełzającej likwidacji.
Drobny biznes nie widzi perspektyw. Zdaniem eksperta jest skazany na pełzającą likwidację (East News, Eryk Stawinski/REPORTER)
Z sektora MŚP napływają niepokojące sygnały. W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy tego roku do firm mikro, małych i średnich przedsiębiorstw trafiło łącznie 31,7 mld zł kredytów firmowych, czyli aż o 21 proc. mniej niż przed rokiem — informuje Biuro Informacji Kredytowej. Według BIK kuleją w szczególności kredyty inwestycyjne, a powodem jest niepewna przyszłość gospodarcza oraz trudna sytuacja prawno-regulacyjna. Zgadza się z tym pytany przez money.pl ekonomista.
— Bardzo małe firmy walczą o przetrwanie, a ich najbardziej palącym problemem jest niepewność gospodarcza i chaos prawny. Wskazuje na to m.in. sierpniowy odczyt koniunktury gospodarczej GUS. W czasach niestabilnego kosztu pieniądza firmom z rentownością na poziomie nawet 10 proc. trudno oszacować, czy za jakiś czas biznes nadal będzie się opłacał — wyjaśnia Kamil Sobolewski, główny ekonomista Pracodawców PR.
Skazani sami na siebie
— Od dekad małe i średnie polskie firmy są przez polityków traktowane jak bezpańskie koty i psy. Mimo upływu lat nie widzę żadnych racjonalnych propozycji, które uchroniłyby je przed likwidacją. Wspiera się duże spółki i nie byłoby w tym nic złego, gdyby nie fakt, że 30 lat temu zwiedziono Polki i Polaków, by zainwestowali w modernizowaną gospodarkę swoje życie, zdrowie i oszczędności. Uwierzyliśmy politykom i wpompowaliśmy w gospodarkę nie tylko pieniądze naszych rodzin, ale też masę potu i krwi. Zdecydowanie przepłaciliśmy — grzmi w rozmowie z money.pl Jerzy Romański, wiceprezes Ogólnopolskiej Federacji MŚP.
Nasz rozmówca ostrzega, że sektor MŚP, który — jak wskazuje Romański — odpowiada za ponad 60 proc. wpływów do budżetu, zniknie. Według niego przetrwają tylko nieliczni przedsiębiorcy, którzy połączą swoje siły w grupy kapitałowe i biznesowe, aby przetrwać na zglobalizowanym rynku. — I garść pozostałych niedobitków, którzy na kolanach doczołgają się do emerytury. Zupełnie zanikło następstwo pokoleń w naszym sektorze, obecnie nie ma żadnej ścieżki kariery w sektorze MŚP dla młodzieży. Dlatego lepiej zrobić sobie na pamiątkę zdjęcie do albumu na tle pralni lub szewca w sąsiedztwie, dopóki jeszcze są — dodaje.
Według wiceszefa Ogólnopolskiej Federacji MŚP poprawę sytuacji polskiego sektora MŚP należy zacząć od przywrócenia mocy obowiązującej ustawy ministra Wilczka (ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej opracowanej według projektu ministra przemysłu Mieczysława Wilczka i premiera Mieczysława Rakowskiego uchwalonej przez Sejm PRL IX kadencji — przyp. red.).
Ustawa Wilczka dawała przedsiębiorstwom masę swobody, bo wszystko, co nie było w niej wyraźnie zabronione, było dozwolone. Dziś mamy licencje, koncesje i różne ograniczenia, będące skutkiem wieloletniego lobbingu uprawnianego przez przedstawicieli funduszy inwestycyjnych i grup kapitałowych. Mamy też głuche na wszystkie nasze sugestie środowiska ministerstw i służb państwowych oraz samorządowych, które są silne wobec słabych firm naszego sektora i zadziwiająca bezsilne wobec korporacji finansowych, grup kapitałowych i sieci handlowych — uważa przedstawiciel sektora MŚP.
Podkreśla, że MŚP nie chcą i nie mogą się zadłużać inwestycyjnie, bo przy obecnych warunkach rynkowych i regulacjach prawnych nie widzą perspektyw na poprawę swojej sytuacji. Zdaniem Romańskiego, inwestując w nowe technologie, nie mają żadnej gwarancji, że to pomoże im przetrwać. Z jego obserwacji wynika, że zarejestrowanych w Polsce jest ponad 2 mln jednoosobowych działalności, jednak aktywnie prowadzących działalność jest nie więcej niż 1,5 mln.
Pytanie: czy my chcemy mieć mało firm dużych, czy dużo firm małych?
W zdrowej gospodarce wyboru dokonuje rynek. Najbardziej kontrowersyjnym przykładem jest wybór pomiędzy małymi sklepami a wielkimi sieciami handlowymi. Dlatego należy ułatwiać życie przedsiębiorcom — uważa główny ekonomista Pracodawców RP.
Jak oszacował McKinsey, w wyniku zmian demograficznych do roku 2050 PKB Polski skurczy się o ⅓. Według Sobolewskiego musimy poszukać nowych silników wzrostu gospodarczego, którymi mogą być albo surowce naturalne, albo inwestycje i innowacje. Jego zdaniem nakłady na badania i rozwój w Polsce stanowią połowę tego, co średnia Unijna, a Unia Europejska nie bryluje pod tym względem na świecie. Z kolei inwestycje u nas „leżą”, przy czym należy podkreślić, że sektor MŚP inwestuje relatywnie mało.
Jednak dziś kredyty obrotowe (na utrzymanie płynności) wypierają kredyty inwestycyjne. Zdaniem Sobolewskiego, jeśli dołożymy do tego antybiznesową ofensywę państwa przed wyborami — czyli populistyczne postulaty, o których przedsiębiorcy słuchają z przerażeniem — to dostrzeżemy bardzo gwałtowne, podażowe schładzanie gospodarki.
Przypomnijmy, że stopa inwestycji firm spadła poniżej 18 proc. PKB. W rządowej Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju, prezentowanej na początku 2017 roku, wskazano, że inwestycje poniżej 20 proc. PKB to pułapka średniego rozwoju. Naszym celem ówczesnym były inwestycje na poziomie powyżej 25 proc. PKB. Obecnie ekonomiści sprzyjający władzy przekonują, że rozwój gospodarczy wcale nie wymaga inwestycji.
— Inwestycji mających wpływ na produktywność gospodarki praktycznie nie ma w Polsce. Nakłady brutto na środki trwałe średnio wynoszą obecnie 17 proc. PKB. Natomiast ubytki w tym zakresie, wynikające z amortyzacji zakupionych środków trwałych, w tym. m.in. maszyn, wynoszą 13-15 proc. Wynik netto to 2 proc. PKB. Oznacza to, że możliwości rozwojowe naszej gospodarki słabną — ocenia ekonomista.
Jak zauważa Romański, według różnych publikacji w pierwszym kwartale tego roku upadło ok. 100 tys. małych firm. Z obserwacji jego federacji wynika, że upadłości było co najmniej dwa razy więcej. Co więcej, jak uważa nasz rozmówca, duża część małych firm jest w fazie tzw. pełzającej likwidacji.
— W czasie każdej kampanii wyborczej, także bieżącej, wielu kandydatów do obu izb parlamentu puszcza oczko do firm naszego sektora. Najbardziej dopracowane i racjonalne wydają się propozycje Polski 2050 i PSL-u oraz Platformy Obywatelskiej. Cóż, jeśli w przyszłości byłaby dobra wola współpracy z nami po stronie władzy, to obecne negatywne tendencje można byłoby odwrócić bardzo szybko — uważa Romański.
Wiele firm nie jest w stanie zarobić nawet na pokrycie części lawinowo rosnących kosztów prowadzonej działalności. Pożycza po znajomych i rodzinie, bo finansowanie bankowe jest dla nich nieosiągalne. Przez to ludzie w tym kraju tracą zaufanie nie tylko systemu, ale również do siebie nawzajem. Polskie firmy należy wspierać, a nie je wykańczać, bo przez dekady i nadal jeszcze wpłacają do budżetu większość jego wpływów — dodaje.
POLSKO. Malé podniky jako „toulavé kočky a psi“. Jsou ve fázi plíživé likvidace.
Sektor malých a středních podniků bojuje o přežití. Jejich složitou situaci komplikuje ekonomická nejistota. — Mnoho společností není schopno vydělat ani část rychle rostoucích nákladů svého podnikání. Půjčuje si od přátel a rodiny, protože bankovní financování je pro ně nedosažitelné, říká zástupce šéfa Národní federace malých a středních podniků.
Malé podniky jako „toulavé kočky a psi“. Jsou ve fázi plíživé likvidace.
Malé podniky nevidí žádné vyhlídky. Podle odborníka je odsouzena k plíživé likvidaci (East News, Eryk Stawinski/REPORTÉR)
Ze sektoru malých a středních podniků přicházejí znepokojivé signály. Za prvních sedm měsíců letošního roku získaly mikro, malé a střední podniky na firemních úvěrech celkem 31,7 miliardy zlotých, tedy celých 21 procent méně než před rokem – informuje Credit Information Bureau. Zejména investiční úvěry se podle BIK potýkají s nejistou ekonomickou budoucností a složitou právní a regulatorní situací. S tím souhlasí i ekonom, kterého oslovil money.pl.
— Velmi malé společnosti bojují o přežití a jejich nejpalčivějším problémem je ekonomická nejistota a právní chaos. Naznačuje to mimo jiné srpnová zpráva ekonomické situace Ústředního statistického úřadu. V době nestabilních nákladů na peníze, společnosti se ziskovostí až 10% je těžké odhadnout, zda bude obchod v budoucnu ještě ziskový – vysvětluje Kamil Sobolewski, hlavní ekonom Pracodowcy PR.
Odsouzeni sami k sobě
— Po desetiletí se k malým a středním polským firmám politici chovali jako k toulavým kočkám a psům. Přes odstup času nevidím žádné racionální návrhy, které by je chránily před likvidací. Velké firmy jsou podporovány a nebylo by na tom nic špatného, kdyby před 30 lety nebyli Poláci oklamáni a investovali své životy, zdraví a úspory do modernizované ekonomiky. Věřili jsme politikům a pumpovali do ekonomiky nejen peníze našich rodin, ale také hodně potu a krve. Rozhodně jsme přeplatili, říká Jerzy Romański, viceprezident Polské federace malých a středních podniků, v rozhovoru pro money.pl.
Náš partner v dialogu varuje, že sektor malých a středních podniků, který – jak zdůrazňuje Romański – odpovídá za více než 60 procent rozpočtové příjmy, zmizí. Podle něj přežije jen málo podnikatelů, kteří spojí své síly do kapitálových a obchodních skupin, aby na globalizovaném trhu přežili. — A zůstane hrstka zbývajících, kteří se budou po kolenou plazit k důchodu. V našem sektoru zcela zmizela generační posloupnost a v současné době neexistuje kariérní postup v sektoru malých a středních podniků pro mladé lidi. Do alba je proto lepší vyfotit na památku na pozadí prádelny nebo ševce v sousedství, dokud tam jsou, dodává.
Podle zástupce vedoucího Polské federace malých a středních podniků by zlepšení situace v polském sektoru malých a středních podniků mělo začít obnovením účinnosti zákona ministra Wilczeka (zákon z 23. prosince 1988 o hospodářské činnosti, vypracovaný podle projektu ministra průmyslu Mieczysława Wilczeka a předseda vlády Mieczysława Rakowskiego, schváleni Sejmem Polské lidové republiky 9. volebního období – pozn. red.).
Wilczekův zákon dal firmám velkou volnost, protože vše, co nebylo výslovně zakázáno, bylo dovoleno. Dnes máme licence, koncese a různá omezení, která jsou výsledkem mnohaletého lobbingu autorizovaného zástupci investičních fondů a kapitálových skupin. Neslyšíme ani všechny naše podněty od ministerstev a státní správy a samosprávy, které jsou silné vůči slabým firmám v našem sektoru, a je překvapivé
bezmocní vůči finančním korporacím, kapitálovým skupinám a maloobchodním řetězcům – říká zástupce sektoru malých a středních podniků.
Zdůrazňuje, že malé a střední podniky se nechtějí a nemohou zadlužovat, protože za současných podmínek na trhu a právních předpisů nevidí perspektivu zlepšení své situace. Podle Romańského nemají při investicích do nových technologií žádnou záruku, že jim to pomůže přežít. Jeho pozorování ukazují, že v Polsku je registrováno více než 2 miliony samostatných vlastníků, ale aktivně podnik neřídí více než 1,5 milionu.
Otázka: Chceme mít málo velkých společností nebo mnoho malých společností?
Ve zdravé ekonomice rozhoduje trh. Nejkontroverznějším příkladem je výběr mezi malými obchody a velkými obchodními řetězci. Proto bychom měli podnikatelům usnadnit život, říká hlavní ekonom Zaměstnavatelů Polska.
Jak odhaduje McKinsey, v důsledku demografických změn se polský HDP do roku 2050 sníží o ⅓. Podle Sobolewského musíme hledat nové motory ekonomického růstu, kterými mohou být buď přírodní zdroje, nebo investice a inovace. Podle jeho názoru jsou výdaje na výzkum a vývoj v Polsku poloviční oproti průměru EU a Evropská unie na tom v tomto ohledu není nejlépe na světě. Investice jsou zase „u nás“, ale je třeba zdůraznit, že sektor MSP investuje poměrně málo.
Půjčky na provozní kapitál (pro udržení likvidity) však dnes nahrazují investiční úvěry. Pokud k tomu podle Sobolewského přidáme ještě před volbami protipodnikatelskou ofenzivu státu – tedy populistické požadavky, které podnikatelé slyší s hrůzou –, zaznamenáme velmi náhlé nabídkové ochlazení ekonomiky.
Připomeňme, že míra firemních investic klesla pod 18 %. HDP. Vládní Strategie odpovědného rozvoje představená na začátku roku 2017 naznačila, že investice pod 20 procent HDP je past průměrného vývoje. Naším cílem v té době bylo investovat nad 25 %. HDP. V současné době ekonomové podporující vládu tvrdí, že ekonomický rozvoj nevyžaduje investice.
— V Polsku prakticky neexistují žádné investice ovlivňující produktivitu hospodářství. Tvorba hrubého fixního kapitálu v současnosti dosahuje v průměru 17 %. HDP. Ztráty v tomto ohledu však vyplývají z odpisů nakoupených dlouhodobých aktiv, včetně: mezi ostatními strojů, je 13-15 procent. Čistý výsledek je 2 %. HDP. To znamená, že rozvojové možnosti naší ekonomiky slábnou, říká ekonom.
Jak Romański poznamenává, podle různých publikací zkrachovalo v prvním čtvrtletí letošního roku přibližně 100 000 společností malé firmy. Z pozorování jeho federace vyplývá, že bankrotů bylo minimálně dvakrát tolik. Navíc podle našeho partnera je velká část malých firem v takzvané fázi plíživá likvidace.
— Při každé volební kampani, včetně té aktuální, mnozí kandidáti do obou komor parlamentu pomrkávají na firmy z našeho sektoru. Návrhy Polska 2050, PSL a Občanské platformy se zdají být nejrafinovanější a nejracionálnější. Pokud by byla dobrá vůle ze strany úřadů s námi v budoucnu spolupracovat, současné negativní trendy by se daly velmi rychle zvrátit, domnívá se Romański.
Mnoho společností není schopno vydělat ani část rychle rostoucích nákladů svého podnikání. Půjčuje si od přátel a rodiny, protože bankovní financování je pro ně nedostupné. V důsledku toho lidé v této zemi ztrácejí důvěru nejen v systém, ale i mezi sebe navzájem. Polské firmy by měly být podporovány, nikoli eliminovány, protože po desetiletí a stále přispívají do rozpočtu většinou příjmů rozpočtu, dodává.
POLSKA. Koniunktura gospodarcza w sierpniu 2023.
Główny Urząd Statystyczny zaprezentował dane na temat koniunktury w przetwórstwie przemysłowym, budownictwie, handlu i usługach w sierpniu br. Dane zaprezentowano w podziale na 8 obszarów: przetwórstwo przemysłowe, budownictwo, handel hurtowy, handel detaliczny, transport i gospodarkę magazynową, zakwaterowanie i gastronomię, informację i komunikację oraz finanse i ubezpieczenia.
W stosunku do poprzedniego miesiąca wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w ujęciu miesięcznym (według danych niewyrównanych sezonowo) poprawił się w 4 analizowanych branżach, pogorszył w 3 a w jednej pozostał bez zmian. Największy wzrost m/m zaobserwowano przetwórstwie przemysłowym a największy spadek w zakwaterowaniu i gastronomii.
W porównaniu do sierpnia ub.r., wskaźnik koniunktury poprawił się we wszystkich rodzajach działalności. Największy wzrost (z 9,2 do 18,8) zaobserwowano w finansach i ubezpieczeniach.
Informacja i komunikacja oraz finanse i ubezpieczenia pozostają jedynymi branżami, w których notowany jest dodatni wskaźnik koniunktury.
W sierpniu 2023 roku wskaźnik koniunktury (niewyrównany sezonowo) dla poszczególnych obszarów gospodarki wyglądał następująco:
- przetwórstwo przemysłowe – wskaźnik koniunktury (minus 12,0) jest lepszy niż przed miesiącem (minus 14,0) i lepszy niż przed rokiem (minus 15,2).
- budownictwo – wskaźnik (minus 8,0) jest gorszy niż przed miesiącem (minus 7,9) ale lepszy niż przed rokiem (minus 15,3).
- handel hurtowy – wskaźnik (minus 1,4) jest lepszy niż przed miesiącem (minus 1,8) i lepszy niż przed rokiem (minus 7,0).
- handel detaliczny – wskaźnik (minus 2,9) jest gorszy niż w ubiegłym miesiącu (minus 2,3) ale wyższy niż rok temu (minus 8,1).
- transport i gospodarka magazynowa – wskaźnik (minus 3,1) jest lepszy niż w lipcu (minus 3,8) i lepszy niż przed rokiem (minus 6,3)
- zakwaterowanie i gastronomia – wskaźnik (minus 4,1) jest gorszy niż przed miesiącem (minus 1,5) ale lepszy niż przed rokiem (minus 4,9).
- informacja i komunikacja – wskaźnik (13,1) jest lepszy niż przed miesiącem (11,2) i lepszy niż przed rokiem (11,8)
- finanse i ubezpieczenia – wskaźnik (18,8) pozostał na tym samym poziomie co przed miesiącem i jest lepszy niż przed rokiem (9,2)
Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury według rodzaju działalności
wskaźnik niewyrównany sezonowo (NSA)
Plany inwestycyjne oraz wpływ wojny na Ukrainie
Główny Urząd Statystyczny przedstawił w sierpniu br. wyniki pogłębionych badań na temat przewidywań przedsiębiorców z 6 branż dotyczących inwestycji oraz wpływu wojny na Ukrainie na działalność.
Inwestycje
W sierpniowej ankiecie zapytano przedsiębiorców o przewidywania dotyczące poziomu tegorocznych inwestycji (w stosunku do poziomu z ubiegłego roku). We wszystkich branżach największy odsetek firm deklarował utrzymanie poziomu inwestycji (w tym m.in. 55,8% firm zajmujących się handlem detalicznym, 55,7% handlem hurtowym oraz 55,0% firm zajmujących się transportem i gospodarką magazynową). Wciąż jednak duże grono firm deklaruje spadek inwestycji (znaczny lub nieznaczny) – w tym gronie znajduje się 39,0% firm budowlanych, 35,9% przetwórczych czy 33,6% firm z branży zakwaterowania i gastronomii).
Największy odsetek przedsiębiorstw, które deklarują wzrost inwestycji, odnotowano w przetwórstwie przemysłowym (22,2%)
Najczęściej wskazywanym we wszystkich branżach (poza transportową, inwestującą przede wszystkim w środki transportu) przedmiotem inwestycji są maszyny, urządzenia i narzędzia.
Wśród największych barier inwestycyjnych najczęściej wskazywana jest inflacja oraz wysokie koszty realizacji.
Wpływ wojny na Ukrainie
Ankieta GUS objęła również kwestie dotyczące wpływu wojny na Ukrainie na działalność przedsiębiorców. Największy odsetek ankietowanych we wszystkich 6 obszarach deklaruje, że skutki te są nieznaczne (m.in. 65,8% firm z branży zakwaterowania i gastronomii czy 61,2% firm przetwórczych). Jako poważne lub zagrażające stabilności firmy, skutki te określa m.in. 18,0% firm z branży transportowej i magazynowej, 16,0% przedsiębiorstw reprezentujących przetwórstwo przemysłowe czy też 14,5% firm budowlanych). Z kolei na brak negatywnych skutków zwraca uwagę m.in. 32,9% firm z handlu detalicznego, 31,9% firm budowlanych, 29,9% firm zajmujących się handlem hurtowym.
We wszystkich branżach najczęściej wskazywanym negatywnym skutkiem sytuacji na Ukrainie jest wzrost kosztów, zakłócenie łańcucha dostaw oraz spadek sprzedaży.
W ankiecie przedsiębiorcy wyrazili również opinię na temat wpływu wojny na sferę zatrudnienia (odpływu i napływu pracowników). W sierpniowej ankiecie GUS branżami, w których największy odsetek firm deklarował odpływ pracowników (poważny albo nieznaczny) były: zakwaterowanie i gastronomia (33,3%), przetwórstwo przemysłowe (29,6%) oraz transport i gospodarka magazynowa (29,2%). Z kolei napływ (głównie nieznaczny) pracowników z Ukrainy deklarują najczęściej przedstawiciele branży zakwaterowania i gastronomii (36,4% ankietowanych).
POLSKO. Ekonomická situace v srpnu 2023.
Ústřední statistický úřad představil údaje o ekonomické situaci ve zpracovatelském průmyslu, stavebnictví, obchodu a službách za srpen letošního roku. Prezentovaná data byla rozdělena do 8 oblastí: zpracovatelský průmysl, stavebnictví, velkoobchod, maloobchod, doprava a skladování, ubytování a stravování, informace a komunikace a finance a pojišťovnictví.
Ve srovnání s předchozím měsícem se indikátor obecného podnikatelského klimatu na měsíční bázi (podle sezónně neočištěných dat) zlepšil ve 4 analyzovaných odvětvích, ve 3 se zhoršil a v jednom zůstal beze změny. Největší nárůst m/m byl pozorován ve zpracovatelském průmyslu a největší pokles v ubytování a stravování.
Ukazatel podnikatelského klimatu se oproti srpnu loňského roku zlepšil ve všech typech činností. Největší nárůst (z 9,2 na 18,8) byl zaznamenán v peněžnictví a pojišťovnictví.
Jedinými odvětvími s pozitivním ukazatelem ekonomické situace zůstávají informace a komunikace a peněžnictví a pojišťovnictví.
V srpnu 2023 byl indikátor ekonomického klimatu (sezónně neočištěný) pro jednotlivé oblasti ekonomiky následující:
- zpracovatelský průmysl – ukazatel podnikatelského klimatu (minus 12,0) je lepší než před měsícem (minus 14,0) a lepší než před rokem (minus 15,2).
- stavebnictví – ukazatel (mínus 8,0) je horší než před měsícem (mínus 7,9), ale lepší než před rokem (mínus 15,3).
- velkoobchod – ukazatel (minus 1,4) je lepší než před měsícem (minus 1,8) a lepší než před rokem (minus 7,0).
- maloobchod – ukazatel (minus 2,9) je horší než minulý měsíc (minus 2,3), ale vyšší než před rokem (minus 8,1).
- doprava a skladování – ukazatel (minus 3,1) je lepší než v červenci (minus 3,8) a lepší než loni (minus 6,3)
- ubytování a stravování – ukazatel (minus 4,1) je horší než minulý měsíc (minus 1,5), ale lepší než loni (minus 4,9).
- informace a komunikace – ukazatel (13,1) je lepší než před měsícem (11,2) a lepší než před rokem (11,8)
- peněžnictví a pojišťovnictví – ukazatel (18,8) zůstal na stejné úrovni jako minulý měsíc a je lepší než loni (9,2)
Ukazatel obecného ekonomického klimatu podle typu činnosti
sezónně neočištěný ukazatel (NSA)
Investiční záměry a dopady války na Ukrajině
Centrální statistický úřad představil letos v srpnu výsledky hloubkového výzkumu předpovědí podnikatelů z 6 průmyslových odvětví ohledně investic a dopadu války na Ukrajině na jejich podnikání.
Investice
V srpnovém průzkumu byli podnikatelé dotazováni na jejich očekávání ohledně výše letošních investic (ve srovnání s loňskou úrovní). Ve všech odvětvích největší procento firem deklarovalo zachování úrovně investic (včetně 55,8 % firem zabývajících se maloobchodem, 55,7 % velkoobchodů a 55,0 % firem zabývajících se dopravou a skladováním). Velká skupina firem však stále deklaruje pokles investic (výrazný či mírný) – do této skupiny patří 39,0 % stavebních firem, 35,9 % zpracovatelských firem a 33,6 % firem z oblasti ubytování a stravování).
Nejvyšší procento podniků deklarujících nárůst investic zaznamenalo průmyslové zpracování (22,2 %).
Nejčastěji uváděnou investicí ve všech odvětvích (kromě dopravy, která investuje především do dopravních prostředků) jsou stroje, zařízení a nástroje.
Nejčastěji zmiňovanými největšími investičními překážkami jsou inflace a vysoké náklady na implementaci.
Dopad války na Ukrajině
Šetření Centrálního statistického úřadu se týkalo i problematiky dopadu války na Ukrajině na aktivity podnikatelů. Největší procento respondentů ve všech 6 oblastech deklaruje, že tyto vlivy jsou nevýznamné (včetně 65,8 % podniků z oblasti ubytování a stravování a 61,2 % zpracovatelských podniků). Tyto účinky jsou definovány jako závažné nebo ohrožující stabilitu společnosti, mimo jiné: 18,0 % podniků z odvětví dopravy a skladování, 16,0 % podniků zastupujících průmyslové zpracování a 14,5 % stavebních podniků). Nedostatek negativních účinků je zase zdůrazněn mj. 32,9 % maloobchodních firem, 31,9 % stavebních firem, 29,9 % velkoobchodních firem.
Ve všech odvětvích jsou nejčastěji uváděnými negativními dopady situace na Ukrajině zvýšení nákladů, narušení dodavatelského řetězce a pokles tržeb.
Podnikatelé se v průzkumu vyjádřili i k dopadu války na zaměstnanost (odliv a příliv zaměstnanců). V srpnovém šetření Ústředního statistického úřadu největší procento firem deklarovalo odliv zaměstnanců (závažný či menší): ubytování a stravování (33,3 %), průmyslové zpracování (29,6 %) a doprava a skladování (29,2 %). Příliv (převážně nevýznamných) pracovníků z Ukrajiny zase nejčastěji deklarují zástupci odvětví ubytování a stravování (36,4 % dotázaných).