POLSKO. Průmysl nemá v úmyslu zpomalit. Stále chybí ruce na práci.  

POLSKA. Przemysł ani myśli zwalniać. Wciąż brakuje rąk do pracy.  

CZECHY. Rządowy program utknął w martwym punkcie. Firmy od wielu miesięcy czekają na ponad dwa tysiące wykwalifikowanych pracowników z zagranicy.  

ČESKO. Vládní program se zadrhl. Firmy už řadu měsíců čekají na více než dva tisíce kvalifikovaných pracovníků ze zahraničí.  

POLSKO. Průmysl nemá v úmyslu zpomalit. Stále chybí ruce na práci.

Zdroj: Justyna Koc  4. srpna 2023 13:45

https://www.pulshr.pl/przemysl/przemysl-ani-mysli-zwalniac-wciaz-brakuje-rak-do-pracy,99271.html

Polský průmysl nezpomaluje. Lidé plánující změnu zaměstnání mohou počítat s více nabídkami a firmy jsou ochotnější rozšiřovat své týmy než dříve. Problémem je však nedostatek zaměstnanců.

Optimistický přístup vykazují lidé zaměstnaní v průmyslu – 80 procent zaměstnanců, kteří se zúčastnili průzkumu Grafton Recruitment, prohlásili, že se propouštění nebojí

Polské průmyslové podniky nabírají zaměstnance. Pouze 1 z 10 společností se rozhodla zmrazit náborové procesy a pouze 4 procenta oznámila potenciální propouštění, podle studie ABB.

• Největší výzva pro 53 procent zaměstnavatelů z průmyslového sektoru je získat zaměstnance s odpovídající kvalifikací, uvádí zpráva vypracovaná společností Grafton Recruitment.
• Stojí za to dodat, že průmysl je příkladem odvětví, ve kterém je dělení na „mužské“ a „ženské“ profese nejasné. 75 procent žen a 72 procent mužů souhlasilo s tvrzením, že zpracovatelský průmysl je dobrým místem pro ženy.

Skutečnost, že průmysl nabírá zaměstnance, dokládají údaje z „ManpowerGroup Employment Prospects Barometer“. Čistá prognóza zaměstnanosti v tomto odvětví ve druhém čtvrtletí letošního roku, která je barometrem trhu práce a ukazuje plány firem související s náborem nových zaměstnanců, byla +8 procent. Ve třetím čtvrtletí roku 2023 se tento ukazatel zvýšil na +11 %. To znamená, že lidé, kteří plánují změnit zaměstnání, mohou počítat s větší nabídkou a společnosti jsou ochotnější rozšiřovat své týmy než dříve.

Zpráva ABB „Energy Insights“ také ukazuje, že polské průmyslové podniky jsou navzdory geopolitické a energetické krizi a ekonomickému zpomalení opatrné ve svém přístupu ke změnám v personální politice. Pouze 1 z 10 společností se rozhodla zmrazit náborové procesy a pouze 4 procenta oznámila potenciální propouštění. Mzdy také zůstaly stabilní, pouze 2 % vedoucích pracovníků uvedlo jejich snížení jako oblast, kde došlo za poslední rok ke snížení výdajů.

– Skutečnost, že bez ohledu na globální napětí a nejistotu jsou domácí rozhodující činitelé v otázce rušení pracovních míst skeptičtější, svědčí především o stále dobré kondici odvětví a víře, že se situace v blízké budoucnosti zlepší – upozorňuje Robert Szczotka z ABB v Polsku. – Ano, index PMI (Index manažerů, ukazuje aktivitu manažerů, kteří nakupují různé zboží a služby na trhu – pozn. redakce) pro polský průmysl zůstává pod 50 body, ale v květnu byl také zaznamenán rekordní pokles nákladů a zvýšení efektivity dodavatelů, zlepšil se i stav dodavatelských řetězců – dodává.

Dělníci spí klidně. 80 procent se propuštění nebojí.

Takže „Zpráva o platech v průmyslovém sektoru“ zpracovaná společností Grafton Recruitment potvrzuje, že i přes klesající ekonomickou situaci, pokles zakázek od klientů, vysoké výrobní náklady a podhodnocené mzdové rozpočty, byla nálada mírně stabilní. 28 procent zaměstnavatelů z oboru předpovědělo zvýšení zaměstnanosti a více než polovina z nich neplánovala snižování počtu zaměstnanců.

Optimistický přístup projevují i ​​zaměstnanci – 80 procent zaměstnanců sektoru, kteří se zúčastnili průzkumu Grafton Recruitment, uvedlo, že se propouštění nebojí, a to 79 procent z nich zaznamenaly nárůst mezd.

Za zmínku stojí, že situace mimo Polsko vypadá méně příznivě. 19 procent společnosti v posledním roce zmrazily náborové procesy, a 14 procent se rozhodlo propouštět – je to třikrát více než v Polsku. Nejvíce znepokojivé je snížení mezd. V celosvětovém průzkumu ABB (mimo Polsko) 36 procent firem se rozhodlo snížit mzdy a bonusy v důsledku rostoucích nákladů na energie. To je zvláště bolestivé pro zaměstnance ve výrobním sektoru.

Nedostatek zaměstnanců v průmyslu dopadá na zaměstnavatele

Firmy však mají problém. Nedostatek pracovních sil je zdaleka největší výzvou pro průmysl. Zaměstnavatelé v průmyslu si stěžují na problém sehnat kvalifikované zaměstnance. Podle údajů Grafton Recruitment 53 procent respondentů označilo tento problém za největší výzvu po prvním čtvrtletí roku 2023. Ve zpracovatelském průmyslu se stále potýkáme se specializovaným trhem a profese inženýra je spojena s atraktivními výdělky.

Pokles počtu studentů technických vysokých škol v letošním roce činil 5,5 % a v roce 2022 přes 3 %, lze hovořit o pokračujícím trendu. Klesající zájem lze pozorovat ve všech vojvodstvích, s rekordním výsledkem -11,3 % zaznamenaným ve Svatokřížském vojvodství.

Také podle zprávy ManpowerGroup „Nedostatek talentů“ ukazuje, že 75 procent firem ze sektoru průmyslové výroby mají problémy s obsazením pracovních míst novými zaměstnanci. To je více než celostátní průměr 70 %.

Firmy nejčastěji uváděly potíže s náborem výrobních pracovníků, což uvedla téměř polovina dotázaných organizací v sektoru průmyslové výroby (45 %). Lidé se specializací na IT a analýzu dat (33 %), stejně jako na provoz a logistiku (25 %) byli stejně vysoko mezi talenty, které průmysl hledal. Téměř každý čtvrtý zaměstnavatel ve výrobě uvádí nedostatek HR kandidátů (23 %) a každý pátý uvádí potíže s obsazováním pozic specialisty prodeje a marketingu (20 %).

Průmysl nemá pohlaví. Je to dobré místo pro ženy

Ukazuje se, že průmysl je příkladem odvětví, ve kterém se stírá dělení na „mužské“ a „ženské“ profese. Situaci žen ve výrobních závodech prezentuje zpráva „Ženy v průmyslu. Výzvy. Rozvoj. Work-Life Balance“, kterou připravil SmartLunch.

75 procent dotázaných žen a 72 procent mužů souhlasilo s tvrzením, že zpracovatelský průmysl je dobrým místem pro ženy. Dotazovaní muži uvedli, že ženy dělají svou práci stejně dobře jako oni (70 %) a mají také příležitosti k rozvoji a povýšení (30 %).

To však neznamená, že neexistují žádné problémy, které je třeba zlepšit. Bez ohledu na pohlaví 43 procent respondentů uvádí znatelný rozdíl ve výši odměňování. Údaje Statistického úřadu GUS za duben 2021 ukazují, že muži v tomto sektoru vydělávají o 19,7 procent více než ženy. Problémem žen je také možnost si vybudovat kariéru v průmyslovém sektoru – toto uvedlo 38 % dotázaných žen a 20 procent oslovených mužů.

– Náš průzkum ukazuje, že 3/4 žen považuje zpracovatelský průmysl za dobré místo pro práci. Stále však existuje mnoho oblastí, které je třeba zlepšit, například v souvislosti s hledáním pracovních míst, příležitostmi rozvoje, rozdílem v odměňování a nabídkou benefitů. Výsledky průzkumu jsou vynikajícím vodítkem pro manažery továren – vysvětluje Mateusz Tałpasz, generální ředitel Smart Lunch.

Téměř polovina žen (48 procent) uvedla, že podle jejich názoru je problematika lehčí fyzické práce významně důležitá pro zvýšení atraktivity práce v továrně.

©Materiál chráněný autorským právem – pravidla dotisku jsou uvedena v předpisech.

---

POLSKA. Przemysł ani myśli zwalniać. Wciąż brakuje rąk do pracy.

Źródło:  Justyna Koc 4 sierpnia 2023 13:45

https://www.pulshr.pl/przemysl/przemysl-ani-mysli-zwalniac-wciaz-brakuje-rak-do-pracy,99271.html

Polski przemysł nie zwalnia. Osoby planujące zmianę pracy mogą liczyć na więcej ofert, a firmy chętniej niż dotychczas rozbudowują swoje zespoły. Wyzwaniem są jednak niedobory kadrowe.

Optymistyczne nastawienie wykazują zatrudnieni w przemyśle – 80 proc. pracowników biorących udział w badaniu Grafton Recruitment zadeklarowało, że nie obawia się zwolnienia

Polskie spółki przemysłowe rekrutują. Tylko 1 na 10 firm zdecydowała się na zamrożenie procesów rekrutacyjnych, a jedynie 4 proc. zapowiedziało potencjalne zwolnienia – wynika z badania ABB.

• Największym wyzwaniem dla 53 proc. pracodawców z branży przemysłowej jest pozyskanie pracowników o odpowiednich kwalifikacjach – wynika z raportu przygotowanego przez Grafton Recruitment.
• Warto dodać, że przemysł to przykład branży, w której zaciera się podział na “męskie” i “żeńskie” zawody. 75 proc. pań i 72 proc. mężczyzn zgodziło się ze stwierdzeniem, że branża produkcyjna jest dobrym miejscem dla kobiet. 

O tym, że przemysł rekrutuje, świadczą dane z „Barometru ManpowerGroup Perspektyw Zatrudnienia”. Prognoza netto zatrudnienia dla tej branży w II kwartale tego roku, będąca barometrem rynku pracy i pokazująca plany firm związane z pozyskiwaniem nowych kadr, wynosiła +8 proc. Natomiast w trzecim kwartale 2023 r. wskaźnik ten wzrósł do +11 proc. Oznacza to, że osoby planujące zmianę pracy mogą liczyć na więcej ofert, a firmy chętniej niż dotychczas rozbudowują swoje zespoły.

Również z raportu ABB „Energy Insights“ wynika, że polskie firmy przemysłowe są ostrożne w podejściu do zmian w polityce kadrowej, pomimo kryzysu geopolitycznego, energetycznego i spowolnienia gospodarczego. Tylko 1 na 10 firm zdecydowała się na zamrożenie procesów rekrutacyjnych, a jedynie 4 proc. zapowiedziało potencjalne zwolnienia. Wynagrodzenia również pozostały stabilne, zaledwie 2 proc. kadry zarządzającej wskazało na ich obniżenie jako obszar, w którym doszło do zmniejszenia wydatków w ciągu ostatniego roku.

– Fakt, że niezależnie od globalnych napięć i niepewności rodzimi decydenci bardziej sceptycznie patrzą na kwestię redukcji etatów, jest przede wszystkim przejawem wciąż dobrej kondycji branży i wiary w to, że w niedalekim czasie sytuacja ulegnie poprawie – zwraca uwagę Robert Szczotka z ABB w Polsce. – Owszem, wskaźnik PMI (z ang. Purchasing Managers Index, pokazuje aktywności menadżerów, którzy nabywają różne dobra i usługi na rynku – przyp. red.) dla polskiego przemysłu utrzymuje się poniżej poziomu 50 pkt., jednak w maju zanotowano jednocześnie rekordowy spadek kosztów i zwiększenie wydajności dostawców, poprawiła się też kondycja łańcuchów dostaw – dodaje.

Pracownicy śpią spokojnie. 80 proc. nie obawia się zwolnienia

Także „Raport wynagrodzeń w sektorze przemysłowym” przygotowany przez Grafton Recruitment potwierdza, że pomimo słabnącej koniunktury, spadku zleceń od klientów, wysokich kosztów produkcji i niedoszacowanych budżetów na wynagrodzenia, nastroje były umiarkowanie stabilne. Zwiększenie zatrudnienia przewidziało 28 proc. pracodawców branży, a ponad połowa z nich nie planowała redukcji kadr.

Optymistyczne nastawienie wykazują również zatrudnieni – 80 proc. pracowników sektora biorących udział w badaniu Grafton Recruitment zadeklarowało, że nie obawia się zwolnienia, a 79 proc. z nich odnotowało wzrost wynagrodzenia.

Warto dodać, że sytuacja poza Polską prezentuje się mniej korzystnie. 19 proc. firm zamroziło procesy rekrutacyjne w ostatnim roku, a 14 proc. zdecydowało się na zwolnienia – to ponad trzykrotnie więcej niż w Polsce. Najbardziej niepokojące są redukcje wynagrodzeń. W globalnym badaniu ABB (poza Polską) 36 proc. firm zdecydowało się na cięcia w pensjach i premiach w wyniku wzrostu kosztów energii. To szczególnie dotkliwe dla pracowników etatowych w sektorze produkcji.

Niedobór pracowników w przemyśle doskwiera pracodawcom

Firmy mają jednak problem. Niedobór pracowników to zdecydowanie największe wyzwanie, z jakim boryka się przemysł. Pracodawcy sektora skarżą się na problem ze znalezieniem wykwalifikowanej kadry.

Jak wynika z danych Grafton Recruitment, 53 proc. badanych wskazało ten problem jako największe wyzwanie po pierwszym kwartale 2023 r. W branży wytwórczej cały czas mamy do czynienia z rynkiem specjalisty, a zawód inżyniera wiąże się z atrakcyjnymi zarobkami.

Spadek liczby studentów uczelni technicznych wyniósł w tym roku 5,5 proc., a w 2022 roku ponad 3 proc., możemy mówić o utrzymującym się trendzie. Coraz mniejsze zainteresowanie można zaobserwować we wszystkich województwach, przy czym w świętokrzyskim odnotowano rekordowy wynik, aż -11,3 proc.

Także z raportu ManpowerGroup „Niedobór talentów” wynika, że 75 proc. firm z branży produkcji przemysłowej ma problemy z obsadzeniem miejsc pracy nowymi pracownikami. To więcej niż średnia dla całego kraju, która wynosi 70 proc.

Firmy najczęściej wskazywały trudności w zrekrutowaniu pracowników produkcyjnych, co zasygnalizowała niemal połowa badanych organizacji sektora produkcji przemysłowej (45 proc.). Równie wysoko wśród poszukiwanych przez branżę talentów znalazły się osoby specjalizujące się w IT i analizie danych (33 proc.), a także operacjach i logistyce (25 proc.). Niemal jeden na czterech pracodawców produkcyjnych mówi o niedoborze kandydatów zajmujących się HR (23 proc.), a co piąty wskazuje trudności w obsadzeniu stanowisk specjalistami sprzedaży i marketingu (20 proc.).

Przemysł nie ma płci. Jest dobrym miejscem dla kobiet

Okazuje się, że przemysł to przykład branży, w której zaciera się podział na “męskie” i “żeńskie” zawody. Sytuację kobiet w zakładach produkcyjnych przybliża raport „Kobiety w przemyśle. Wyzwania. Rozwój. Work-Life Balance”, przygotowany przez SmartLunch.

75 proc. przebadanych kobiet i 72 proc. mężczyzn zgodziło się ze stwierdzeniem, że branża produkcyjna jest dobrym miejscem dla kobiet. Ankietowani mężczyźni stwierdzili, że kobiety wykonują swoją pracę równie dobrze jak oni (70 proc.), a także mają możliwość rozwoju i awansu (30 proc.).

To jednak nie oznacza, że nie ma kwestii wymagających poprawy. Niezależnie od płci 43 proc. ankietowanych wskazuje na odczuwalną różnicę w poziomie wynagrodzeń. Dane GUS za IV 2021 r. pokazuję, że mężczyźni zarabiają w tym sektorze 19,7 proc. więcej od kobiet. Problemem jest też możliwość budowania przez kobiety kariery w branży przemysłowej – na jej brak wskazało 38 proc. badanych kobiet i 20 proc. mężczyzn.

– Z naszej ankiety wynika, że 3/4 kobiet uważa branżę produkcyjną za dobre miejsce do pracy. Jednak wciąż jest wiele obszarów do poprawy, chociażby w kontekście dopasowania stanowisk pracy, możliwości rozwoju, luki płacowej oraz oferty benefitowej. Wyniki ankiety stanowią doskonałe wskazówki dla zarządzających fabrykami – wyjaśnia Mateusz Tałpasz, CEO Smart Lunch.

Blisko połowa kobiet (48 proc.) wskazała, że w ich ocenie istotnie ważna dla podniesienia atrakcyjności pracy w fabryce jest kwestia lżejszej pracy fizycznej.

©Materiał chroniony prawem autorskim – zasady przedruków określa regulamin.

---

CZECHY. Rządowy program utknął w martwym punkcie. Firmy od wielu miesięcy czekają na ponad dwa tysiące wykwalifikowanych pracowników z zagranicy.

Praga, 2 sierpnia 2023 r. – Pracodawcy czekają długie miesiące do dwóch lat na przyjazd pracowników z zagranicy. Ze względu na niskie kwoty, w tym roku rozpatrzono tylko połowę wniosków wnioskodawców do rządowego programu przyspieszonego naboru wykwalifikowanej siły roboczej z zagranicy. Na objęcie programem czeka już ponad dwa tysiące pracowników, wielu z nich ostatecznie wyjedzie do pracy w krajach o bardziej przyjaznym podejściu i mniejszej biurokracji.

Izba Gospodarcza jest ujednoliconym centralnym miejscem zbierania, sprawdzania i klasyfikowania wniosków pracodawców do rządowego Programu Pracowników Wykwalifikowanych. Obsługuje ponad 80% wszystkich wniosków od firm w kraju. W tym roku firmy złożyły do ​​niego wnioski o 4474 pracowników, których poszukiwały za granicą w oparciu o swoją wiedzę i doświadczenie zawodowe. Obecnie 2 191 z tych wnioskodawców wciąż czeka, aż czeskie władze rozpoczną rozpatrywanie ich wniosków o pozwolenie na pracę, niektórzy wnioskodawcy czekają od zeszłego roku i prawdopodobnie będą czekać jeszcze wiele miesięcy. To głównie setki pracowników z Indii, Filipin, Mongolii i Kazachstanu, których firmy potrzebują do realizacji zamówień.

„Wielu z tych kandydatów, którzy wyrazili zainteresowanie pracą w Czechach, po kilku miesiącach straci cierpliwość z powodu długiego procesu administracyjnego i będzie podróżować do innych krajów europejskich w celu podjęcia pracy, gdzie rozpatrywanie kart pracy zajmuje znacznie mniej czasu. W ten sposób przygotowujemy się na pracowników z zagranicy, na naszą konkurencyjność i miliardowe wpływy do kasy państwa, których potrzebujemy dziś bardziej niż kiedykolwiek” – powiedział Zdeněk Zajíček, prezes Izby Gospodarczej.

Izba Handlowa rozpatruje wnioski firm w ciągu jednego do trzech dni. „Gwarantujemy państwu, że od strony administracyjnej wszystko jest odpowiednio przygotowane, tak aby rozpatrzenie wniosku i wydanie zezwolenia mogło nastąpić szybko” – wyjaśnia Tomáš Prouza, wiceprezes Izby Gospodarczej.

Mimo to, ze względu na niskie kwoty, pracownicy z Indii muszą czekać nawet dwa lata, z Mongolii i Kazachstanu jeden rok. Najszybciej urzędy rozpatrują wnioski o wydanie kart pracy składane przez wnioskodawców z Filipin, gdzie proces administracyjny trwa około pół roku. Aplikacje dla pracowników z Serbii, Macedonii Północnej, Mołdawii, Armenii czy Gruzji rozpatrywane są w ciągu trzech miesięcy.

„ Inne kraje europejskie, z którymi konkurujemy o wykwalifikowanych pracowników, podejmują decyzje znacznie szybciej, niektóre nawet pozwalają potencjalnym pracownikom przyjechać na wizę turystyczną, a cała administracja związana z zatrudnieniem odbywa się dopiero po ich przybyciu na miejsce” – dodaje Tomáš Prouza.

Jednocześnie z powodu wyczerpania rynku pracy i braku wykwalifikowanej siły roboczej rośnie liczba niezrealizowanych zamówień dla firm, wydłużają się terminy ich realizacji, a co za tym idzie ich realizacja również staje się droższa. Szereg firm nie ma innego wyjścia, jak tylko odmówić nowych kontraktów i pozostawić je konkurentom z sąsiednich krajów.

„Podczas gdy Polska i inne kraje masowo inwestują w swój rozwój, co szybciej podnosi standard życia w tych krajach, Czechom brakuje pary. Jeśli chcemy utrzymać konkurencyjność i standard życia, a rząd ma ambicje zacząć masowo inwestować w ważne strategicznie obszary, takie jak energetyka, transport czy edukacja, program ten trzeba będzie zasadniczo przyspieszyć,” podkreśla Zdeněk Zajíček. Izba Gospodarcza jest zatem gotowa do przedstawienia propozycji korekty programu na wrześniowym posiedzeniu Rządowego Komitetu ds. Inwestycji Strategicznych.

Jednocześnie brak pracowników na rynku pracy jest problemem strukturalnym czeskiej gospodarki, który od dawna nie został rozwiązany, głównie ze względu na zmiany demograficzne, dla której obecnie praktycznie nie ma innego rozwiązania niż import pracowników z zagranicy.

Według danych Urzędu Pracy Republiki Czeskiej pracodawcom brakuje obecnie 300 000 pracowników. Jednak ponad trzy piąte pracodawców stawia również na inne metody rekrutacji pracowników, dlatego nawet nie ogłaszają wolnych miejsc pracy w oddziałach urzędu pracy.

Izba Gospodarcza przewiduje, że w ciągu 10 lat z rynku pracy zniknie kolejne 240 tys. osób aktywnych zawodowo. Zwiększy to negatywny wpływ niedoboru siły roboczej na wyniki czeskiej gospodarki. Jednocześnie coraz większym problemem jest to, że w firmach już teraz brakuje pracowników na mniej wykwalifikowanych stanowiskach.

„Nie ma gospodarki z wyłącznie wykwalifikowaną siłą roboczą. Byłoby to możliwe tylko przy założeniu, że wykwalifikowani pracownicy pracowaliby na mniej wykwalifikowanych stanowiskach, a więc z niższymi płacami, a tego nie chcemy. Wykwalifikowana siła robocza zawsze będzie potrzebowała doświadczenia w postaci mniej wykwalifikowanej siły roboczej. Żaden kraj ani firma nie może obejść się bez pracowników takich jak sprzątaczki, pomocnicy w gospodarstwach domowych, hotelach, budynkach administracyjnych i przemysłowych, pomocnicy w usługach gastronomicznych czy montażyści przy produkcji. Czeski system zdrowotny i socjalny opiera się również na siłach pomocniczych z zagranicy” – podkreśla Tomáš Prouza, wiceprezes Izby Gospodarczej. Dlatego jego zdaniem rząd powinien uwzględniać potrzeby pracodawców.

Od lipca tego roku miał zostać zwiększony kontyngent dla pracowników z Filipin (o 3 tys. rocznie) oraz z Mongolii (o 2 tys. rocznie). Jednak czeskie ambasady wciąż nie są do tego wystarczająco przygotowane, więc program faktycznie zostanie rozszerzony dopiero od stycznia 2024 roku.

Według szacunków Izby Handlowej cudzoziemcy, którzy już pracują w firmach w ramach rządowego Programu Pracowników Wykwalifikowanych, wpłacają do kasy państwa 23 miliardy koron rocznie, wraz ze swoimi pracodawcami, wyłącznie z tytułu podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz państwo otrzymuje kolejny miliard z ich konsumpcji. Ponadto każdy wnioskodawca jest zobowiązany do uiszczenia opłaty administracyjnej w wysokości 5000 koron przy ubieganiu się o kartę pracowniczą, która w dużej mierze pokrywa pensje urzędników służby cywilnej pracujących nad tym programem.

Izba Gospodarcza podała wcześniej, że tylko w 2018 r. skarb państwa stracił z podatków i opłat co najmniej 84 mld koron z powodu rekordowej liczby wolnych stanowisk, w 2019 r. straty sięgnęły ok. 110 mld koron.

„W tym roku, według naszych szacunków, straty dochodów państwa wyniosą około 150 miliardów koron, co rozwiązałoby znaczną część problemu finansów publicznych. Gdyby rząd w końcu otworzył nasz rynek pracy, nie musiałby ograniczać wsparcia dla świadczeń pracowniczych, inwestycji w badania czy programy społeczne,” przypomina Tomáš Prouza.

Największe zapotrzebowanie ze strony pracodawców dotyczy pracowników zorientowanych technicznie, takich jak ślusarze czy mechanicy. Brakuje rzemieślników, ale w firmach brakuje też piekarzy, cukierników, kucharzy, rzeźników, szwaczek, hodowców bydła, a wciąż duże zapotrzebowanie na pracowników magazynowych i kierowców np. wózków widłowych i ciężarówek.

Mirosław Diro

rzecznik prasowy

Izba Handlowa Republiki Czeskiej

Florentinum (recepcja A), Na Florenci 2116/15 •

110 00 Praga 1

Kom: +420 724 613 088

diro@komora.cz • www.komora.cz

---

ČESKO. Vládní program se zadrhl. Firmy už řadu měsíců čekají na více než dva tisíce kvalifikovaných pracovníků ze zahraničí.

Praha, 2. srpna 2023 – Dlouhé měsíce až dva roky čekají zaměstnavatelé na příchod pracovníků ze zahraničí. Kvůli nízko nastaveným kvótám se do vládního programu na zrychlený příjem kvalifikované pracovní síly ze zahraničí podařilo letos vyřídit jen polovinu žádostí uchazečů. Na zařazení do programu čeká už přes dva tisíce pracovníků, řada z nich nakonec odejde pracovat do zemí se vstřícnějším přístupem a menší byrokracií.

Hospodářská komora je jednotným centrálním místem pro sběr, kontrolu a zařazování žádostí zaměstnavatelů do vládního Programu kvalifikovaný zaměstnanec. Vyřizuje více než 80 % všech žádostí firem v zemi. Letos si u ní firmy podaly žádosti o 4 474 pracovníků, které si vyhledaly v zahraničí podle jejich odbornosti a pracovních zkušeností. Aktuálně ale 2 191 z těchto uchazečů stále čeká, až se jejich žádostmi o pracovní povolení začnou české úřady zabývat, někteří uchazeči čekají dokonce už od loňska a řadu měsíců zřejmě ještě čekat budou. Jde zejména o stovky pracovníků z Indie, Filipín, Mongolska a Kazachstánu, které firmy potřebují na dokončení zakázek.

„Mnohým těmto uchazečům, kteří projevili zájem v České republice pracovat, kvůli zdlouhavému administrativnímu procesu po několika měsících dojde trpělivost a za prací odcestují do jiných evropských zemí, kde vyřízení zaměstnaneckých karet trvá podstatně kratší dobu. Připravujeme se tak o pracovníky ze zahraničí, o svou konkurenceschopnost a miliardové příjmy do státní kasy, které dnes potřebujeme více než kdy jindy,“ uvedl prezident Hospodářské komory Zdeněk Zajíček.

Hospodářská komora žádosti firem zpracovává do jednoho až tří dní. „Garantujeme státu, že vše je po administrativní stránce správně připraveno, takže posouzení žádosti a vydání povolení může probíhat rychle,“ vysvětluje viceprezident Hospodářské komory Tomáš Prouza.

Přesto se ale na pracovníky z Indie kvůli nízko nastaveným kvótám čeká až dva roky, z Mongolska a Kazachstánu jeden rok. Nejrychleji úřady zpracovávají žádosti o zaměstnanecké karty uchazečů z Filipín, kde administrativní proces trvá asi půl roku. Do tří měsíců se vyřizují žádosti o pracovníky ze Srbska, Severní Makedonie, Moldavska, Arménie nebo Gruzie.

„Jiné evropské země, se kterými o kvalifikované pracovníky soutěžíme, ale rozhodují řádově rychleji, některé dokonce umožňují potenciálním zaměstnancům přijet na turistické vízum a veškerá administrativa spojená se zaměstnáním probíhá až po jejich příjezdu na místě,“ dodává Tomáš Prouza.

Kvůli vyčerpanému trhu práce a nedostatku kvalifikované pracovní síly přitom firmám roste počet nedokončených zakázek, prodlužují se lhůty jejich dokončení, a tím pádem se prodražuje i jejich realizace. Řadě firem tak nezbývá nic jiného než nové zakázky odmítat a přenechávat je konkurenci v okolních zemích.

„Zatímco Polsko a další země masivně investují do svého rozvoje, čímž se v těchto státech rychleji zvyšuje životní úroveň, České republice ujíždí vlak. Chceme-li udržet konkurenceschopnost i životní úroveň a má-li vláda ambice začít masivně investovat do strategicky důležitých oblastí, jako jsou energetika, doprava nebo vzdělávání, bude potřeba tento program zásadně zrychlit,“ naléhá Zdeněk Zajíček. Hospodářská komora je proto připravena na zářijovém jednání Vládního výboru pro strategické investice předložit návrhy na úpravu programu.

Nedostatek zaměstnanců na trhu práce je přitom dlouhodobě neřešený strukturální problém české ekonomiky, způsobený hlavně demografickým vývojem, který nemá v současnosti prakticky jiné řešení než dovoz pracovníků ze zahraničí.

Podle dat Úřadu práce ČR zaměstnavatelé v současnosti postrádají na 300 tisíc pracovníků. Více než tři pětiny zaměstnavatelů ale spoléhají i na jiné způsoby náboru zaměstnanců, proto volná pracovní místa na pobočkách úřadu práce ani neohlašují.

Hospodářská komora předpokládá, že do deseti let na trhu práce ubude dalších 240 tisíc ekonomicky aktivních lidí. Zintenzivní se tak nepříznivý dopad nedostatku pracovní síly na výkonnost české ekonomiky. Stále větším problémem přitom je, že firmám už chybí i zaměstnanci na méně kvalifikovaných pozicích.

„Neexistuje ekonomika s čistě kvalifikovanou pracovní silou. To by bylo možné pouze za předpokladu, že by kvalifikovaní zaměstnanci pracovali na méně kvalifikovaných pozicích, a tedy s nižšími mzdami, a to přece nechceme. Kvalifikovaná pracovní síla vždy bude potřebovat zázemí v podobě méně kvalifikované. Žádná země ani žádná firma se neobejde bez pracovníků, jako jsou uklízeči, pomocníci v domácnostech, hotelích, administrativních a průmyslových objektech, pomocní pracovníci ve stravovacích službách nebo montážní dělníci ve výrobě. Na pomocných silách ze zahraničí stojí i český zdravotnický a sociální systém,“ zdůrazňuje viceprezident Hospodářské komory Tomáš Prouza. Vláda by proto i podle něj měla zohlednit potřeby zaměstnavatelů.

Od července letošního roku se měla zvýšit kvóta pro pracovníky z Filipín (o 3 000 za rok) a z Mongolska (o 2 000 za rok). Na to ale stále nejsou kapacitně připravené české zastupitelské úřady, proto bude program fakticky rozšířen až od ledna 2024.

Podle odhadů Hospodářské komory cizinci, kteří už ve firmách pracují prostřednictvím vládního Programu kvalifikovaný zaměstnanec, odvádějí do státní kasy spolu se zaměstnavateli jen na odvodech daní, sociálního a zdravotního pojištění 23 miliard korun ročně a další miliardy stát získává z jejich spotřeby. Každý uchazeč má navíc povinnost státu při podání žádosti o zaměstnaneckou kartu zaplatit správní poplatek 5 tisíc korun, což z velké části pokrývá platy státních úředníků věnujících se této agendě.

Hospodářská komora už dříve uvedla, že státní kasa kvůli rekordnímu počtu neobsazených míst jen v roce 2018 tratila nejméně 84 miliard korun na daních a odvodech, v roce 2019 ztráty dosáhly přibližně 110 miliard korun.

„Letos se podle našich odhadů budou ztráty na příjmech státu pohybovat okolo 150 mld. korun, které by vyřešily významnou část problému veřejných financí. Pokud by vláda konečně otevřela náš pracovní trh, nemusela by škrtat podporu zaměstnaneckých benefitů, investice do výzkumu či sociální programy,“ připomíná Tomáš Prouza.

Největší poptávka zaměstnavatelů je po technicky orientovaných pracovnících, jako jsou kovodělníci nebo strojírenští dělníci. Chybí řemeslníci, firmy postrádají ale i pekaře, cukráře, kuchaře, řezníky, švadleny, ošetřovatele skotu, přetrvává vysoká poptávka po skladnících a řidičích, např. vysokozdvižných vozíků či nákladních vozidel.

Miroslav Diro 
Tiskový mluvčí
Hospodářská komora České republiky
Florentinum (recepce A), Na Florenci 2116/15 • 110 00 Praha 1
M: +420 724 613 088

diro@komora.cz • www.komora.cz

 

​